Oei, ik groei!

Veranderen versus ontwikkelen

“Ik wil van m’n angst af.”
“Het is toch belachelijk dat ik nog steeds niet voor mezelf op kan komen?!”
“Ik moét nu echt veranderen.”
“Ik ben er helemaal klaar mee, met dat gepieker!”

Zomaar wat uitroepen waar cliënten mee binnen kunnen komen. Maar heel weinig mensen hoor ik in het intakegesprek het volgende zeggen: “Ik loop steeds tegen mijn faalangst aan. Dat ik nu in een baan zit waar veel van me verwacht wordt, lijkt me een geweldige kans om hieraan te gaan werken. Ik ben zo nieuwsgierig waarom ik zo bang ben en steeds maar probeer aan de verwachtingen van de ander te voldoen!” 

En dat is ook logisch. Mensen gaan naar een therapeut, of een coach, of hoe de begeleider zich ook noemt, omdat ze vastlopen. Er is een probleem en dat wil je niet meer. Want je hebt er last van. Overduidelijk en logisch toch? Vervolgens wordt er een hoopvolle blik op mij gericht, als zou ik de magische spreuk in handen hebben die alles gaat oplossen. “Nee, ik weet heus wel dat jij het niet gaat oplossen, ik moet het zelf doen.” Stilte. “Maar hoé dan?” 

De verbinding kwijt

Ik neem even een zijspoor. 

“… maar mijn ziel kan het niet bijbenen!” Dit verzuchtte onlangs een cliënt toen ze vertelde over alle veranderingen die ze de afgelopen jaren had doorgemaakt. Ik vond het zo treffend de knoop waar veel mensen in vast lijken te zitten, weergeven. Voordat corona met ons kennis kwam maken, liepen we vaak vast in van alles willen, en moeten, maar niet weten, of kunnen. Nu we veelal stil zijn gezet, zijn velen van ons net zo goed de(zelfde?) draad kwijt. Want nu we niet meer overal in en heen kunnen, vaak vastzitten in ons huis en kleine kringetje, lopen we keihard tegen eigenlijk hetzelfde aan, namelijk dat we de verbinding met onszelf een beetje kwijt zijn. En als je de verbinding met jezelf kwijt bent, ga je dwalen. Ga je zoeken, ga je vluchten, maar iets doen. Piekeren. Je terugtrekken. Heel hard werken, of juist achterover leunen. Afleiding zoeken. Allerlei patronen waar je (onbewust) je leven lang al op geoefend hebt, krijgen je steeds meer in hun greep. 

Je persoonlijkheid wil veranderen

Je zou die patronen je persoonlijkheid kunnen noemen. Je persoonlijkheid is dat deel van jou dat zich ontwikkelt in relatie tot de buitenwereld. Dat je (wederom onbewust) eropuit stuurt om aandacht en vooral bevestiging binnen te halen van anderen: kijk eens hoe goed ik het doe! In die P, zoals ik ‘m gemakshalve even noem, zit heel veel doen. Voor je uit staren, lanterfanten, kuieren, ontspannen – dat zijn over het algemeen handelingen, of beter: niet-handelingen, die de P verafschuwt. Ontspannen brengt je tot niks, en wordt zeker niet gewaardeerd door anderen. En mocht dat wel zo zijn, dan zal de P de eerste zijn om juist dat te gaan doen… want de P is zeer strategisch. 

En daarmee niet fout. Er is niks mis met hard werken, en natuurlijk is het fijn om een goed cijfer, een diploma of opslag te krijgen. De makke van de P is alleen dat het net rupsje-nooit-genoeg is. Het moet altijd meer, beter, sneller, mooier. Leven vanuit je P maakt jou en je leven tot één groot verbeterproject. En daarmee zijn we terug op het beginspoor. Want die drang om te veranderen, die komt vaak vooral uit je P. En dat is listig. Want het uitgangspunt is dan dat je niet goed genoeg bent. En vanuit die pijn, en angst, ga je dus zo je best doen. Wat een eindeloos gevecht met jezelf wordt. Enorm vermoeiend vaak, en die vermaledijde burn-out staat om het hoekje al geniepig te lachen: kom jij maar eens hier! Overigens: vanuit de P kun je prima leren hoor: een nieuwe taal, koken, ukelele spelen. Maar iets leren over jezelf, over jouw eigen binnenste, daarvoor moet je uit een ander vaatje tappen.

Groeien vanuit je essentie

En dan komen we bij wie je werkelijk bent. Je kunt het ook je ware natuur noemen. Of je essentie. Dat wie je in wezen en ten diepste bent. Los van alle plaatjes, verwachtingen en to-do-lijstjes. Je vrije, spontane zelf. Vol liefde, vol vertrouwen, vol verlangen. Die je diep in je kunt ervaren als je voluit danst en je onbespied waant. Als je aan het wandelen bent in het bos en de zonnestralen door de bomen schijnen. Als je aan het stoeien bent met je kind of partner. Of als je op een warme zomeravond buiten zit en je wel eindeloos naar de sterrenhemel kunt staren. 

In je essentie ben je vrij. Beweeg je spontaan, zonder voorbedachte rade. In je essentie voel je de energie stromen, als vanzelf. Waar je P zegt dat je aan jezelf moet werken omdat je nog niet bent waar je moet zijn, ervaar je in je E liefde voor jezelf. Maak je echt verbinding, met jezelf en met anderen. Vanuit die plek is er ruimte om je te ontwikkelen, en te groeien. Leergierig als een kind, dat bereid is om te vallen. Dat het niet in één keer goed hoeft te doen. 

Het is pijnlijk, en misschien ook grappig, dat dat wat het dichtst bij ons ligt, namelijk die ware natuur, zo moeilijk lijkt om te bereiken. En daar zit juist de crux. Want dan wordt dat weer het nieuwe ideaalplaatje: ik moet vanuit m’n essentie leven. Ik moet vrij zijn! Terwijl: je bent al vrij. Je bent het alleen vergeten. En soms, als je buiten met je kopje koffie zit te genieten van de lentezon, en de vogeltjes hoort fluiten, dan ben je er weer. Dan ben je er helemaal. 

Leven vanuit je verlangen

Wil je voor jezelf onderzoeken hoe dat bij jou zit, met die essentie en persoonlijkheid? Wil je meer gaan leven vanuit je verlangen in plaats vanuit je best doen? Dan zou de werkplaats ‘Je eigen weg’ zomaar een mooie ingang voor je kunnen zijn.